Dlaczego czasem czujesz soczewkę w oku – i jak temu zaradzić?
Noszenie soczewek kontaktowych to wygodna alternatywa dla okularów, która zyskała miliony zwolenników na całym świecie. Jednak nawet doświadczeni użytkownicy mogą czasem odczuwać dyskomfort – uczucie obecności soczewki w oku, pieczenie, swędzenie czy nawet ból. W tym artykule wyjaśniamy, dlaczego tak się dzieje, co oznacza ten objaw i jak skutecznie sobie z nim radzić, by noszenie soczewek było w pełni komfortowe i bezpieczne.
Najważniejsze informacje:
- Niewłaściwe dopasowanie soczewki do oka
- Suche oko a uczucie soczewki
- Nieprawidłowa aplikacja lub przesunięcie soczewki
- Osady na soczewkach
- Alergie i reakcje na płyn pielęgnacyjny
- Czynniki środowiskowe wpływające na komfort noszenia soczewek kontaktowych
- Co robić, by nie czuć soczewki w oku?
Niewłaściwe dopasowanie soczewki do oka
Jednym z najczęstszych powodów, dla których użytkownik odczuwa soczewkę w oku, jest jej niewłaściwe dopasowanie. Każde oko ma unikalny kształt rogówki – zróżnicowany pod względem promienia krzywizny i średnicy. Soczewki kontaktowe dostępne są w różnych rozmiarach, a ich dopasowanie powinno być poprzedzone szczegółowym badaniem przez specjalistę.
Objawy źle dopasowanej soczewki:
- uczucie obcego ciała w oku,
- nadmierne łzawienie,
- zaczerwienienie,
- niestabilne widzenie, zwłaszcza przy ruchach oka.
Źle dobrana soczewka może powodować mikrourazy rogówki, zaburzenia filmu łzowego i zwiększać ryzyko infekcji. Dlatego dobór soczewek powinien zawsze być przeprowadzany przez optometrystę lub okulistę, który przepisze odpowiedni typ oraz rozmiar soczewki i oceni jej dopasowanie w lampie szczelinowej.
Suche oko a uczucie soczewki
Zespół suchego oka to częsta przyczyna dyskomfortu przy noszeniu soczewek. Film łzowy, który nawilża i chroni powierzchnię oka, może być zaburzony w swojej ilości lub jakości, co powoduje, że soczewka staje się bardziej wyczuwalna.
Czynniki ryzyka rozwoju suchego oka:
- długotrwała praca przy komputerze (rzadkie mruganie),
- przebywanie w klimatyzowanych lub ogrzewanych pomieszczeniach,
- niektóre leki (np. przeciwhistaminowe, antydepresyjne),
- choroby ogólnoustrojowe (np. zespół Sjögrena).
W przypadku suchości oka zaleca się stosowanie nawilżających kropli do oczu, najlepiej bez konserwantów. Warto też rozważyć zmianę rodzaju soczewek na bardziej nawilżające.
Nieprawidłowa aplikacja lub przesunięcie soczewki
Czasem uczucie obecności soczewki wynika z jej niewłaściwego założenia – może się ona zagiąć, źle ułożyć na oku lub przesunąć w stronę spojówki.
Jak rozpoznać nieprawidłowo założoną soczewkę:
- widzenie jest rozmazane lub zniekształcone,
- pojawia się dyskomfort przy każdym mrugnięciu,
- uczucie drapania lub nadmiernego przesuwania się soczewki.
W takim przypadku należy zdjąć soczewkę, opłukać ją płynem pielęgnacyjnym i założyć ponownie, upewniając się, że nie jest wywinięta.
Osady na soczewkach
Z biegiem dnia, a tym bardziej przy dłuższym użytkowaniu jednej pary soczewek, na ich powierzchni mogą gromadzić się osady białkowe, lipidowe oraz zanieczyszczenia środowiskowe. Te mikroskopijne cząsteczki mogą powodować podrażnienie spojówek i rogówki.
Rozwiązaniem jest regularne i dokładne czyszczenie soczewek, zgodnie z zaleceniami producenta płynu. Alternatywnie, zmiana na soczewki jednodniowe eliminuje problem osadów – są one jednorazowe i nie wymagają czyszczenia.
Alergie i reakcje na płyn pielęgnacyjny
Niektóre osoby mogą być uczulone na konserwanty zawarte w płynach do soczewek. Objawia się to pieczeniem, zaczerwienieniem i uczuciem ciała obcego.
W takim przypadku warto:
- przejść na płyny bez konserwantów,
- rozważyć płyny oksydacyjne, które są skuteczne i bezpieczne, ale wymagają dokładnego stosowania zgodnie z instrukcją.
Czynniki środowiskowe wpływające na komfort noszenia soczewek kontaktowych
Środowisko, w jakim funkcjonujemy na co dzień, ma niebagatelny wpływ na komfort noszenia soczewek kontaktowych. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że dyskomfort, który odczuwają w trakcie dnia, może mieć swoje źródło nie w samej soczewce, lecz w otaczających ich warunkach atmosferycznych i środowiskowych.
Najczęstsze niekorzystne czynniki środowiskowe:
- Dym papierosowy – zawiera setki substancji drażniących, które mogą osadzać się na powierzchni soczewek. Dym zaburza również stabilność filmu łzowego.
- Zanieczyszczenia powietrza – smog, spaliny i pyły zawieszone nie tylko wpływają negatywnie na drogi oddechowe, ale także podrażniają spojówkę.
- Pyłki roślin – w okresie wiosenno-letnim osoby uczulone na pyłki mogą odczuwać silniejsze objawy alergii w połączeniu z noszeniem soczewek.
- Klimatyzacja i ogrzewanie – urządzenia te znacznie obniżają wilgotność powietrza, co powoduje szybsze wysychanie filmu łzowego. Efektem jest uczucie suchych oczu i drażniących soczewek, szczególnie pod koniec dnia.
Co robić, by nie czuć soczewki w oku?
Jak doskonale wie każdy użytkownik soczewek kontaktowych, podstawą komfortu i zdrowia oczu jest codzienne przestrzeganie zasad higieny i odpowiednia pielęgnacja – to elementy, bez których trudno mówić o bezproblemowym noszeniu soczewek. Jednak nawet przy wzorowej rutynie pielęgnacyjnej może zdarzyć się, że pojawi się uczucie obecności soczewki w oku. W takich sytuacjach warto wdrożyć dodatkowe działania wspierające komfort i ochronę oczu:
Stosowanie kropli nawilżających
Jednym z najprostszych i najskuteczniejszych sposobów poprawy komfortu jest regularne nawilżanie powierzchni oka. Sztuczne łzy wspierają naturalny film łzowy, przeciwdziałają jego nadmiernemu odparowywaniu i poprawiają ruchomość soczewki na oku.
Krople warto aplikować nie tylko w momencie odczuwania dyskomfortu, ale także profilaktycznie – np. przed pracą przy komputerze lub wyjściem na zewnątrz w wietrzny dzień.
Ograniczenie czasu noszenia soczewek w trudnych warunkach
W okresach zwiększonego zanieczyszczenia powietrza, a także podczas długiego przebywania w klimatyzowanych lub ogrzewanych pomieszczeniach, noszenie soczewek może wiązać się z większym ryzykiem podrażnień i wysychania filmu łzowego. W takich sytuacjach warto skrócić czas ich użytkowania – np. zdjąć je po kilku godzinach i zamienić na okulary.
Ta strategia pozwala oczom odpocząć i ogranicza kontakt z potencjalnie drażniącym środowiskiem, co zmniejsza uczucie soczewki w oku oraz ryzyko wystąpienia mikrourazów.
Ochrona mechaniczna oczu
W wietrzne dni, przy dużym zapyleniu powietrza lub ekspozycji na zanieczyszczone powietrze warto sięgnąć po okulary przeciwsłoneczne z boczną osłoną lub ochronne.
Takie rozwiązanie:
- chroni powierzchnię oka przed wysychaniem,
- redukuje kontakt z alergenami i zanieczyszczeniami,
- ogranicza ryzyko podrażnień wywołanych cząstkami pyłu.
Dodatkowo okulary z filtrem UV pełnią funkcję ochronną przed promieniowaniem ultrafioletowym, które może niekorzystnie wpływać na oko, zwłaszcza w przypadku długotrwałej ekspozycji na słońce.
>>> Sprawdź: soczewki i okulary przeciwsłoneczne – czemu warto je połączyć?
Soczewki jednodniowe
Jeśli często przebywasz w trudnych warunkach środowiskowych lub Twoje oczy są wyjątkowo wrażliwe, idealnym rozwiązaniem mogą być soczewki jednodniowe. Codzienne zakładanie nowej, sterylnej pary:
- eliminuje problem osadów białkowych i zanieczyszczeń,
- zmniejsza ryzyko alergii i infekcji,
- zapewnia najwyższy poziom higieny i komfortu.
Soczewki jednodniowe wykonane z nowoczesnych materiałów silikonowo-hydrożelowych charakteryzują się doskonałą przepuszczalnością tlenu oraz wysoką zawartością wody, co dodatkowo wspiera nawilżenie oka przez cały dzień.
Bibliografia:
- https://www.westoncontactlens.com/6-reasons-youre-experiencing-discomfort-with-your-contact-lenses-and-how-to-fix-the-problem/
- Nichols JJ, Willcox MD, Bron AJ, et al. The TFOS International Workshop on Contact Lens Discomfort: executive summary. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2013;54(11):TFOS7-TFOS13. Published 2013 Oct 18. doi:10.1167/iovs.13-13212
- https://www.tearfilm.org/pdfs/CLD/English/Tfos-CLD_%20Report-Precis-Eng-low.pdf
- https://www.bausch.in/your-eye-concerns/eye-infections-and-irritations/contact-lens-discomfort/