Jaskra - etiologia, objawy, rozpoznanie, leczenie

aktualizacja: 12.11.2021

Często słysząc nazwę tej choroby kojarzymy ją z osobami starszymi. Nie jest to błędne myślenie, ale jednocześnie nie do końca prawdziwe, ponieważ na tę chorobę zapaść może każdy.  Dobrze jest więc profilaktycznie się czegoś o niej dowiedzieć.

Jaskra - co to jest? 

Jaskra jest chorobą, w trakcie której dochodzi do wzrostu ciśnienia śródgałkowego, które prowadzi do uszkodzeń włókien nerwów siatkówki, czyli w konsekwencji do pogorszenia się pola widzenia (efekt widzenia przez dziurkę od klucza), a w skrajnych przypadkach do całkowitej utraty widzenia^[1].

Jaskra - etiologia

Prawidłowe ciśnienie w oku powinno wynosić między 10 a 21 mm Hg. U chorych na jaskrę wartości te są wyższe, a związane jest to z zaburzonym rytmem wytwarzania i odpływu cieczy wodnistej oka. Odpływ płynu wodnistego ulokowany jest w kącie przesączania, czyli w kącie utworzonym pomiędzy rogówką a tęczówką. Utrudniony odpływ spowodowany może być przez:

• niedrożne otwory beleczkowate, które stanowią drogę przedostania się płynu do krwiobiegu, czyli są pewnego rodzaju „kratką ściekową” mamy tu do czynienia z jaskrą otwartego kąta,
• zetknięcie lub zrośnięcie tęczówki z rogówką, powodujące tym samym zamknięcie drogi ujścia płynu do drożnego beleczkowania w takim przypadku jest to jaskra zamkniętego kąta

Jaskra objawy

Choroba ta przez wiele lat może nie dawać o sobie znać, ze względu na powolność narastających objawów. Mogą jednak pojawić się również ostre objawy jaskry takie jak nudności i wymioty, widzenie tęczowych kół wokół punktów światła, silny ból oczu i głowy. Często wśród ostrych objawów jaskry występuje również obfite pocenie oraz spowolniona akcja serca.

Najczęstsze objawy jaskry:

• wzrost ciśnienia w oku,
• pojawienie się mroczków jaskrowych, czyli ubytków w polu widzenia, które w końcowym stadium przybiera formę widzenia lunetowego „jak przez dziurkę od klucza”,
• widzenie kół tęczowych wokół źródeł światła,
• pogorszenie ostrości wzroku,
• światłowstręt,
• odczuwanie bólu oka i nad okiem,
• jako objaw obwodowy nudności i wymioty. 

Jaskra - rozpoznanie

Lekarz okulista diagnozę postawić może po wykonaniu badań: z oceną tarczy nerwu wzrokowego, pomiarze ciśnienia wewnątrzgałkowego, pachymetrii, badaniu pola widzenia i badaniu obrazowym oceniającym stan nerwu wzrokowego i warstwy włókien nerwowych, gonioskopowym badaniu kąta przesączania oraz badaniu obrazowym przedniego odcinka oka za pomocą tomografii optycznej^[2].

Jaskra przyczyny

Oprócz znajomości objawów jaskry, warto wiedzieć również jakie są jej przyczyny i czy znajdujemy się w grupie ryzyka zachorowania na tę chorobę.

Wśród przyczyn jaskry można wymienić te najpopularniejsze:

• miażdżyca oraz cukrzyca,
• dziedziczenie, czyli skłonności genetyczne,
• doświadczanie przewlekłego stresu,
• nadciśnienie,
• miopia, czyli krótkowzroczność.

Jaskra leczenie

Leczyć jaskrę możemy farmakologicznie jak i operacyjnie - poprzez zabieg witrektomii. Leki mają za zadanie zmniejszyć wydzielanie cieczy wodnistej lub ułatwić jej odpływ. Natomiast leczenie operacyjne uratuje wzrok przed dalszymi zniszczeniami nie cofnie już jednak tak samo jak i leki, nabytych uszkodzeń. Pamiętajmy, by regularnie badać nasze oczy.

[1] za: https://instytutoka.pl/jaskra [dostęp:12.11.2021]

[2] za: https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/chorobyoczu/jaskra/73325,jaskra [dostęp: 12.11.2021]