5 najczęstszych chorób oczu

Ludzki narząd wzroku jest niezwykle delikatnym układem, który tak samo jak reszta organizmu jest narażony na różnego rodzaju schorzenia. Najgroźniejsze choroby oczu mogą doprowadzić do utraty wzroku, dlatego warto zdawać sobie sprawę z tego, które z nich są najczęstsze. Dzięki temu będziesz w stanie łatwiej im zapobiegać, a Twój wzrok pozostanie w świetnej formie przez całe życie. Oto najczęstsze choroby oczu u ludzi.

Zapalenie spojówek – najczęstsze choroby oczu bakteryjne

Spojówka to cienka błona śluzowa, która pokrywa twardówkę, czyli białą część oka oraz wewnętrzną stronę powiek. To właśnie ona umożliwia odpowiednie nawilżenie oka poprzez sprawne rozprowadzenie łez po całej jego powierzchni. Stanowi swego rodzaju barierę ochronną pomiędzy wrażliwym okiem a wszelkimi czynnikami drażniącymi – gra więc ważną rolę w ochronie narządu wzroku przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz infekcjami.

Czasami dochodzi jednak do zanieczyszczenia oka bakteriami, które zaczynają namnażać się na spojówce w zbyt szybkim tempie. Wtedy dochodzi do częstej infekcji, którą jest zapalenie spojówek. Może być wywołane również przez wirusy, grzyby czy alergeny, jednak bakteryjne zapalenie spojówek jest najczęściej występującym rodzajem tej choroby.

To częste schorzenie u użytkowników wielorazowych szkieł kontaktowych, którzy nie utrzymują odpowiedniej higieny. Tutaj dowiesz się, jak dbać o soczewki miesięczne, tak aby już na zawsze odgonić problem infekcji oka.

Zapalenie spojówek objawia się nadprodukcją wydzielin, zaczerwienieniem, nadmiernym łzawieniem oraz nieprzyjemnym uczuciem swędzenia lub pieczenia. Bakteryjne zapalenie spojówek to również najczęstsze choroby oczu u dzieci. Maluchom bardzo łatwo jest dotknąć oko nieumytą dłonią i przenieść na nie chorobotwórcze bakterie,  zwłaszcza w czasie zabawy.

Często organizm jest w stanie uporać się z łagodnym zapaleniem spojówek sam, jednak gdy zauważysz u siebie te symptomy, skontaktuj się z okulistą. Nie bagatelizuj zapalenia spojówek ani u siebie, ani u swojej pociechy – drobnoustroje mogą zaś przeniknąć przez ochronną błonę do reszty oka oraz doprowadzić do poważniejszego zapalenia rogówki.

Zespół suchego oka – najczęstsze choroby oczu od komputera

Zespół suchego oka to choroba cywilizacyjna – najczęstsza u mieszkańców krajów zachodnich, która rozpowszechniła  się wraz z większą popularnością urządzeń elektronicznych. To główny objaw syndromu widzenia komputerowego – tutaj znajdziesz wszystko, co powinieneś o nim wiedzieć.

Zespół suchego oka objawia się nadmierną suchością oraz związanym z nią pieczeniem i swędzeniem. Ten dyskomfort jest zazwyczaj spowodowany przeciążeniem oczu, nieprawidłowym składem łez lub wadliwym działaniem gruczołów meiboma, których wydzielina zapobiega odparowywaniu łez z powierzchni oka.

W większości przypadków zespół suchego oka jest powodowany przez nieodpowiednią higienę pracy przed komputerem i zbyt długi czas wpatrywania się w ekran telefonu. Jeśli wdrożyłeś jednak dobre nawyki i ograniczyłeś czas korzystania z komputera, a objawy dalej się utrzymują – koniecznie udaj się na badanie do okulisty.

Lekarz oceni jakość filmu łzowego i stwierdzi, czy powodem jest zespół suchego oka, czy inna choroba. Podzieli się z Tobą również wartościowymi wskazówkami co do złagodzenia objawów, jeśli ZSO jest spowodowany przez ekrany elektroniczne.

Zaćma – najczęstsze choroby oczu u osób starszych

Niektóre choroby oczu u ludzi po 60. roku życia stają się znacznie częstsze – należy do nich m.in. zaćma. Jest związana z naturalnym procesem starzenia się organizmu i polega na zmętnieniu soczewki oka, co skutkuje rozmazanym i zamglonym obrazem. Może wystąpić w każdym wieku, jednak jest charakterystyczna dla starszych osób. Większość seniorów po 70. roku życia albo zmaga się z zaćmą, albo przeszła operację jej usunięcia. Istnieje także zaćma wtórna - jedno z powikłań po usunięciu zaćmy pierwotnej.

Wraz z wiekiem oko traci swoją umiejętność sprawnej przemiany materii – produkty metaboliczne osadzają się na soczewce, powodując jej stopniowe żółknięcie i zamglenie. Nieleczona zaćma starcza może doprowadzić do całkowitej utraty wzroku – szacuje się, że odpowiada ona za prawie połowę wszystkich przypadków ślepoty na świecie.

Mimo wszystko, zaćma to nie wyrok i jest całkowicie uleczalna. Jej usuwanie odbywa się operacyjnie, za pomocą lasera lub wszczepienia sztucznej soczewki. Taki zabieg pozwala na odzyskanie dobrego wzroku, nawet na długo po tym, jak choroba osiągnęła zaawansowane stadium.

Jaskra – najczęstsze dziedziczne choroby oczu

Istnieją choroby oczu, które w dużej mierze są uwarunkowane genetycznie – jest to m.in. jaskra. Dlatego też osoby, których członkowie rodziny zmagają się z jaskrą, znajdują się w grupie ryzyka – może być ona bowiem dziedziczona. Nie należy tego bagatelizować, ponieważ choroba ta jest wiodącą przyczyną ślepoty na świecie.

Jej przyczyny leżą w nieodpowiednim mechanizmie odpływu cieczy wodnistej z oka, która wypełnia przednią jego część. Gdy jej ilość wewnątrz gałki ocznej jest zbyt duża, naciska ona na nerw wzrokowy pod zwiększonym ciśnieniem i stopniowo go uszkadza. Przepływ informacji pomiędzy mózgiem a okiem staje się wtedy zaburzony – powoduje to wówczas coraz większe pogorszenie widzenia, a w przypadku długotrwałego braku leczenia nawet jego całkowitą utratę.

Jaskra może postępować powoli i pozostać niezauważona przez długi czas, a uszkodzenia nerwu są nieodwracalne. Dlatego też osoby z grupy ryzyka powinny więc regularnie udawać się na tonometrię – więcej na jego temat dowiesz się tutaj. Dzięki stałej kontroli lekarskiej będziesz w stanie zapobiec rozwojowi choroby lub go spowolnić i zachować dobry wzrok. Sprawdż także czym jest jaskra wtórna.

Największą rolę przy profilaktyce wobec jaskry gra zdrowy tryb życia – pełnowartościowa dieta, ruch fizyczny, brak nałogów i utrzymanie zdrowej masy ciała mogą złożyć się na utrzymanie oczu w zdrowiu przez całe życie. 

Odwarstwienie siatkówki – najczęstsze choroby oczu, które mogą prowadzić do ślepoty

Wszyscy wiedzą, że najgroźniejsze choroby oczu mogą prowadzić do ślepoty – jedną z nich jest również odwarstwienie siatkówki. Aby zrozumieć, na czym polega ta choroba, trzeba najpierw poznać budowę oka – pomoże Ci w tym nasz wpis. Siatkówka to błona, która jest wypełniona fotoreceptorami – wyścieła ona wnętrze gałki ocznej w jej tylnej części. To właśnie na nią padają promienie słoneczne, które są odbierane przez mózg jako obraz.

Odwarstwienie siatkówki, jak sama nazwa wskazuje, polega na jej oddzieleniu od reszty oka. Może to postępować stopniowo, lub nagle – zwykle w wyniku urazu. Pierwsze objawy to coraz częściej pojawiające się blaski i mroczki przed oczami, ubytki w polu widzenia oraz pogorszenie ostrości wzroku.

Jeśli tylko zauważysz u siebie takie objawy, natychmiast udaj się do lekarza. Odwarstwienie siatkówki wymaga jak najszybszej interwencji, aby nie dopuścić do jej dalszego postępu. Najwyższe ryzyko wystąpienia chorób zwyrodnieniowych siatkówki występuje u osób o bardzo dużej krótkowzroczności, diabetyków oraz tych, które przeszły poważny uraz oczu.

Wiesz już, jakie są najczęstsze choroby oczu u ludzi – teraz łatwiej będziesz w stanie rozpoznać ich wczesne objawy i zareagować wystarczająco wcześnie. Pamiętaj, aby udawać się do okulisty w razie jakichkolwiek niepokojących objawów i dowiedz się, jak dbać o wzrok, aby cieszyć się świetnym widzeniem przez całe życie. 

Bibliografia:

Ian J. Saldanha, Kristina Lindsley, Diana V. Do, Comparison of Clinical Trial and Systematic Review Outcomes for the 4 Most Prevalent Eye Diseases, 2017

Gary L. Morrow, Richard L. Abbott, Conjunctivitis, 1998

Mark I. Golden, Jay J. Meyer, Bhupendra C. Patel, Dry Eye Syndrome, 2022

Mohammad-Ali Javadi, Sepehr Feizi, Dry Eye Syndrome, 2011

Penny A. Asbell, Seth Epstein, Age-related cataract, 2005

B. Thylefors, A. D. Negrel, The global impact of glaucoma, 1994

N. G. Ghazi, W. R. Green, Pathology and pathogenesis of retinal detachment, 2002