Okulista czy optometrysta - kogo powinienem wybrać i w jakiej sytuacji?

Okulista i optometrysta to specjaliści należący do systemu ochrony zdrowia. Ich kompetencje oraz zakres prac i obowiązków znacznie się jednak od siebie różnią. Dowiedz się do jakiego specjalisty najlepiej udać się w danej sytuacji!

Okulista

Specjalista ten zajmuje się leczeniem chorób narządu wzroku oraz prowadzi profilaktykę w ich zakresie. Okulista jest więc lekarzem, który posiada specjalizację w temacie okulistyki, czyli jednej z wielu dziedzin medycyny. By móc pracować w zawodzie, należy ukończyć kierunek lekarski, a następnie ukończyć specjalizację okulistyczną. Edukacja w konkretnym już zawodzie trwać może od 5 do nawet 7,5 lat oraz ma przygotować przyszłego specjalistę zarówno teoretycznie, jak i praktycznie. To właśnie w tym czasie odbywa się obowiązkowe kursy oraz staże zawodowe, podczas których zdobywa się wiedzę i doświadczenie z dziedzin takich jak: choroby powierzchni oka, chirurgia refrakcyjna, neurookulistyka czy onkologia okulistyczna. Możliwość pracy w zawodzie i tytuł lekarza okulisty zdobywa się po otrzymaniu pozytywnego wyniku z Państwowego Egzaminu Specjalistycznego. 

Czy zajmuje się okulista?

Do zadań lekarza okulisty, które reguluje ustawa o zawodzie lekarza i lekarza dentysty, należy m.in.:

• wykonywanie badań narządu wzroku,
• rozpoznawanie chorób,
• ustalanie procesu terapeutycznego,
• dobór odpowiedniego zaopatrzenia medycznego potrzebnego w przypadku korekcji wad wzroku jak np. okulary czy soczewki kontaktowe,
• wykonywanie zabiegów chirurgicznych na gałce ocznej w chorobach takich jak np. jaskra.

Często okulista ratuje nas kiedy dochodzi do urazów w obrębie oka albo, gdy potrzebne jest usunięcie ciała obcego. Lekarz okulista nie ma ograniczeń w wyborze metod i zakresu badań pacjenta, nie musi więc zajmować się tylko narządem wzroku. Ma obowiązek jedynie wykonywać swój zawód zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy, zaakceptowanymi i dostępnymi mu metodami oraz środkami rozpoznawania chorób kierując się dobrem pacjenta i wytycznymi etyki zawodowej.
 

Kiedy należy udać się do okulisty?

Jeśli zauważyłeś u siebie niepokojące objawy, które sugerować mogą rozwijającą się chorobę narządu wzroku, czym prędzej udaj się do lekarza okulisty. To on przeprowadzi szereg niezbędnych badań, dzięki którym zdiagnozuje ewentualne schorzenie. Lekarz okulista może również wdrożyć leczenie, przepisać odpowiednie leki, a nawet przeprowadzić konieczną operację oczu. 

Warto również mieć świadomość, że wizyta okulistyczna nie powinna odbywać się tylko i wyłącznie w przypadku wystąpienia nagłego stanu. Warto kontrolować narząd wzroku na regularnych wizytach, które odbywać powinny się przynajmniej raz na dwa lata. 

Wizyta u okulisty będzie również najlepszym rozwiązaniem w przypadku urazu gałki ocznej, obecności ciała obcego w oku  oraz w innych niepokojących stanach, które wymagają pilnej interwencji.

Optometrysta

To zawód należący do systemu ochrony zdrowia tak samo jak okulista. W przeciwieństwie do niego, optometrysta nie jest lekarzem. Jest to osoba, która ukończyła studia wyższe. Uzyskanie tytułu magistra optometrii możliwe jest poprzez ukończenie, np. studiów na kierunku fizyka w zakresie optometrii lub studiów optycznych o specjalności optometria. Międzynarodowa definicja przyjęta w 1993 roku przez Międzynarodowe Porozumienie Optometryczne i Optyczne, mówi że:

„Optometrysta to autonomiczny, nauczany i regulowany zawód należący do systemu ochrony zdrowia, a osoba wykonująca ten zawód praktykuje w zakresie badania refrakcji i zaopatrzenie w pomoce wzrokowe, a także diagnozowanie i właściwe postępowanie w przypadku choroby oczu oraz rehabilitacji układu wzrokowego.”

Warto wspomnieć jednak, że zakres czynności wykonywanych przez optometrystów w różnych krajach znacznie się do siebie różni. 

Czym zajmuje się optometrysta?

Do zadań zawodowych optometrysty w Polsce należy m.in.:

• wykonywanie pomiarów wszelkich parametrów układu wzrokowego potrzebnych do określenia wady wzroku,
• dobór i przepisywanie zarówno soczewek kontaktowych, jak i okularowych,
• edukacja w zakresie użytkowania wyrobów medycznych służących do korekcji wzroku,
• prowadzenie badań przesiewowych w celu wykrycia wad wzroku oraz odstępstw od norm fizjologicznych układu wzrokowego,
• przeprowadzanie i nadzorowanie treningu oraz na zlecenie lekarza rehabilitacja układu wzrokowego.

Kiedy należy udać się do optometrysty?

Gdy odczytanie numeru nadjeżdżającego autobusu lub ceny z półki sklepowej zaczyna być problemem, to czas by udać się na wizytę do optometrysty. To on w najbardziej dokładny i precyzyjny sposób określi Twoją wadę refrakcji, np. krótkowzroczność lub dalekowzroczność, oraz jej wielkość. Specjalista ten dobierze również odpowiedni sposób korekcji. Optometrysta przepisze Ci nie tylko okulary lub soczewki kontaktowe o odpowiedniej mocy, ale również dobierze je do Twoich indywidualnych potrzeb oraz wymagań. 

Niewyraźne widzenie nie jest jedynym problemem, z jakim warto udać się do optometrysty. Możesz zasięgnąć pomocy u tego specjalisty również w przypadku podwójnego widzenia, a także problemów z widzeniem stereoskopowym. Optometrysta wykona szereg badań i testów, dzięki którym zdiagnozuje problem i określi dalsze działanie. Może okazać się, że problem ten będzie wymagał konsultacji z innymi specjalistami lub specjalnych ćwiczeń oczu. 

Jak widzisz, zarówno okulista, jak i optometrysta to specjaliści w zajmujący się narządem wzroku, jednak zakres ich prac i obowiązków znacznie się od siebie różni. Podsumowując, lekarz okulista zajmuje się chorobami oczu, podczas gdy optometrysta wadami wzroku.
 

Bibliografia:

1. https://ptoo.pl/optometria/
2. https://psz.praca.gov.pl/rynek-pracy/bazy-danych/klasyfikacja-zawodow-i-specjalnosci/wyszukiwarka-opisow-zawodow//-/klasyfikacja_zawodow/zawod/221247?_jobclassificationportlet_WAR_nnkportlet_backUrl=https%3A%2F%2Fpsz.praca.gov.pl%2Frynek-pracy%2Fbazy-danych%2Fklasyfikacja-zawodow-i-specjalnosci%2Fwyszukiwarka-opisow-zawodow%2F%2F-%2Fklasyfikacja_zawodow%2Flitera%2F
3. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19970280152