Hypromeloza - czym jest i dlaczego jest ważna w okulistyce?
Współczesna okulistyka coraz częściej sięga po zaawansowane substancje pomocnicze, które nie tylko wspierają działanie leków, ale także chronią i regenerują delikatne struktury oka. Jedną z takich substancji jest hypromeloza, wykorzystywana przede wszystkim ze względu na swoje właściwości nawilżające, ochronne i stabilizujące film łzowy. Znajduje zastosowanie zarówno w preparatach przeznaczonych do łagodzenia objawów suchości oka, płynach do soczewek, jak i w produktach wspierających leczenie po zabiegach okulistycznych. Dowiedz się więcej!
Najważniejsze informacje:
- Czym jest hypromeloza?
- Mechanizm działania hypromelozy
- Zastosowanie hypromelozy w okulistyce
- Hypromeloza w preparatach okulistycznych – gdzie jest wykorzystywana?
- EyeLove Comfort Plus – intensywne nawilżenie dzięki hypromelozie
Czym jest hypromeloza?
Hypromeloza, znana również pod nazwą hydroksypropylometyloceluloza (HPMC), to półsyntetyczny polimer celulozowy szeroko stosowany w medycynie, szczególnie w okulistyce. Związek ten otrzymywany jest poprzez chemiczną modyfikację naturalnej celulozy, pozyskiwanej z tkanek roślinnych. Po zmieszaniu z wodą tworzy przejrzysty, lepki roztwór, który dzięki swoim właściwościom przypomina naturalny film łzowy obecny na powierzchni oka.
W okulistyce hypromeloza znalazła zastosowanie głównie jako składnik tzw. sztucznych łez oraz preparatów ochronnych i nawilżających powierzchnię oka. Dzięki swoim właściwościom fizykochemicznym – przede wszystkim wysokiej lepkości i zdolności do tworzenia filmu ochronnego – pozwala na skuteczne łagodzenie objawów zespołu suchego oka i innych schorzeń okulistycznych.
Mechanizm działania hypromelozy
Hypromeloza działa jako substytut naturalnego składnika mucynowego filmu łzowego – warstwy odpowiedzialnej za utrzymanie wilgotności i ochronę powierzchni oka. Tworząc na powierzchni rogówki i spojówki cienką, przejrzystą warstwę, zmniejsza parowanie łez, stabilizuje film łzowy i zmniejsza tarcie powstające podczas mrugania. Dodatkowo:
- łagodzi podrażnienia wywołane przez czynniki zewnętrzne, takie jak wiatr, pył czy klimatyzacja,
- wspomaga gojenie mikrourazów nabłonka rogówki,
- zmniejsza dolegliwości bólowe towarzyszące suchości oka,
- zwiększa komfort noszenia soczewek kontaktowych.
Hypromeloza nie przenika do wnętrza gałki ocznej, dzięki czemu jej działanie ogranicza się do powierzchni oka, co zwiększa bezpieczeństwo stosowania.
Zastosowanie hypromelozy w okulistyce
Zespół suchego oka
To najczęstsze wskazanie do stosowania hypromelozy. Zespół suchego oka to przewlekła, często niediagnozowana choroba, której przyczynami mogą być: wiek, choroby autoimmunologiczne, leki, niedobór witamin, niedomykalność powiek czy czynniki środowiskowe. Hypromeloza, dzięki właściwościom nawilżającym i ochronnym, skutecznie łagodzi objawy, takie jak uczucie piasku pod powiekami, pieczenie czy zaczerwienienie oczu.
Chirurgia okulistyczna
Hypromeloza znajduje zastosowanie w chirurgii okulistycznej jako składnik preparatów wiskoelastycznych, które pełnią funkcję ochronną i stabilizującą podczas procedur wewnątrzgałkowych. Szczególnie istotna jest jej rola w trakcie operacji zaćmy oraz podczas implantacji sztucznej soczewki. W tych przypadkach hypromeloza tworzy barierę ochronną dla delikatnych struktur oka, zwłaszcza śródbłonka rogówki – jednej z najbardziej wrażliwych warstw.
Urazy powierzchni oka
W przypadku drobnych urazów nabłonka rogówki, hypromeloza działa jak opatrunek, chroniąc uszkodzony nabłonek i stwarzając sprzyjające warunki do regeneracji.
Soczewki kontaktowe
Preparaty zawierające hypromelozę – szczególnie te bez dodatku konserwantów – mogą być stosowane przez osoby noszące soczewki kontaktowe zarówno w celu ułatwienia ich zakładania i zdejmowania, jak i nawilżenia oczu w czasie ich noszenia.
Hypromeloza w preparatach okulistycznych – gdzie jest wykorzystywana?
Preparaty bez recepty
Najczęściej hypromeloza występuje w składzie kropli do oczu dostępnych bez recepty. Produkty tewykorzystywane są przede wszystkim w leczeniu objawów zespołu suchego oka, takich jak uczucie piasku pod powiekami, pieczenie, swędzenie czy przekrwienie spojówek. Hypromeloza w tego typu preparatach działa jako środek zwiększający lepkość płynu i stabilizujący warstwę wodną filmu łzowego, co skutecznie poprawia komfort widzenia i zmniejsza dolegliwości oczne.
Warto zaznaczyć, że niektóre krople zawierające hypromelozę nie posiadają konserwantów, co czyni je bezpieczniejszymi dla osób z nadwrażliwością lub noszących soczewki kontaktowe. Część preparatów dostępna jest również w formie jednodawkowych ampułek, co minimalizuje ryzyko zanieczyszczenia i zwiększa higienę stosowania.
Leki na receptę
W preparatach dostępnych na receptę hypromeloza pełni podobną funkcję nawilżająco-osłaniającą, ale często stosowana jest w wyższych stężeniach lub w połączeniu z innymi substancjami wspomagającymi regenerację nabłonka rogówki. Takie produkty znajdują zastosowanie w leczeniu cięższych postaci zespołu suchego oka, w tym związanych z chorobami autoimmunologicznymi, po urazach oka lub w okresie rekonwalescencji po zabiegach chirurgicznych.
Formy żelowe z hypromelozą stosowane są zwłaszcza w nocy lub w sytuacjach wymagających dłuższego kontaktu substancji z powierzchnią oka – ich lepka konsystencja pozwala na wydłużone działanie i skuteczniejsze nawilżenie nabłonka.
Płyny do pielęgnacji soczewek kontaktowych
Hypromeloza znajduje również zastosowanie jako składnik pomocniczy w płynach do soczewek kontaktowych (zarówno miękkich, jak i twardych). Jej obecność w tego typu preparatach ma na celu zwiększenie komfortu noszenia szkieł kontaktowych poprzez zmniejszenie tarcia między soczewką a nabłonkiem rogówki oraz łagodzenie potencjalnych podrażnień. Substancja ta ułatwia również zakładanie i zdejmowanie soczewek oraz poprawia ich tolerancję, zwłaszcza u osób z tendencją do suchości oka.
EyeLove Comfort Plus – intensywne nawilżenie dzięki hypromelozie
EyeLove Comfort Plus 500 ml to preparat zaprojektowany z myślą o użytkownikach miękkich soczewek kontaktowych wielokrotnego użytku, wymagających kompleksowej pielęgnacji. Produkt ten wyróżnia się na rynku przede wszystkim dzięki synergicznemu połączeniu hypromelozy i hialuronianu sodu.
- Hypromeloza działa tu jako intensywny środek nawilżający, który tworzy na powierzchni soczewek film ochronny, ograniczając parowanie wody.
- Hialuronian sodu – naturalny składnik występujący w organizmie ludzkim – posiada zdolność wiązania dużych ilości wody, co dodatkowo zwiększa komfort noszenia.
Razem tworzą technologicznie zaawansowany duet, który zapewnia:
- długotrwałe uczucie nawilżenia,
- redukcję mikrourazów powierzchni oka,
- zmniejszenie tarcia i podrażnień podczas mrugania,
- poprawę tolerancji soczewek, zwłaszcza u osób z objawami zespołu suchego oka.
EyeLove Comfort Plus to także skuteczna ochrona przed drobnoustrojami – preparat zawiera składniki dezynfekujące, eliminujące bakterie, grzyby i osady białkowe.
Bibliografia:
- https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=373
- https://badaniakliniczne.pl/lek/hypromellose/
- https://leki.pl/z/hypromeloza/
- https://vichemic.pl/tag-produktu/hypromeloza/
- Kubiak-Tomaszewska G, Tomaszewski P, Pachecka J. Hypromeloza w technologii farmaceutycznej kapsułek oraz innych dawkowanych postaci leku. Pediatria i Medycyna Rodzinna. 2011;7(3):271-276.
Absolwentka Politechniki Wrocławskiej na kierunku Optometria oraz wielu kursów branżowych. Specjalizuje się w badaniu refrakcji wzroku oraz kontaktologii, czyli dobieraniu soczewek kontaktowych miękkich. Od ponad 10 lat pracuje w branży związanej z korekcją wzroku jako optometrysta pracujący w gabinecie. Pomaga pacjentom przeprowadzając badania wad refrakcji, dobierając okulary oraz soczewki kontaktowe.
