Za małe soczewki kontaktowe – czy to możliwe?
Soczewki kontaktowe stały się nieodłącznym elementem codzienności dla milionów osób na całym świecie. Dają swobodę, komfort i estetykę, której często brakuje przy tradycyjnych okularach. Jednak mimo ich rosnącej popularności, wciąż krąży wokół nich wiele nieporozumień. Jedno z często zadawanych pytań brzmi: czy soczewki kontaktowe mogą być za małe? Choć intuicyjnie wydaje się, że to mało prawdopodobne – przecież są elastyczne, cienkie i dopasowują się do oka – to jednak w praktyce taka sytuacja jest jak najbardziej realna. Dowiedz się więcej!
Najważniejsze informacje:
- Co oznacza, że soczewka jest za mała?
- Objawy, które mogą świadczyć o za małej soczewce
- Dlaczego za małe soczewki są niebezpieczne?
- Dobór soczewek - jak specjalista rozpoznaje, że soczewki są za małe?
- Dyskomfort w soczewkach - czy oznacza, że są za małe?
- Zakup soczewek kontaktowych online – jak dobrać odpowiednie?
Co oznacza, że soczewka jest za mała?
Aby zrozumieć, co oznacza za mała soczewka, warto najpierw przyjrzeć się bliżej dwóm głównym parametrom technicznym, które opisują jej kształt i wielkość.
- Pierwszym z nich jest średnica soczewki (DIA), która określa, jak duży fragment oka pokrywa soczewka. Najczęściej mieści się w przedziale od 13,8 mm do 14,5 mm.
- Drugim parametrem jest tzw. krzywizna soczewki (BC), czyli promień zakrzywienia tylnej powierzchni soczewki, odpowiadający anatomicznej krzywiźnie rogówki.
Soczewka może być uznana za zbyt małą w sytuacji, gdy jej średnica nie pozwala na pełne pokrycie rogówki lub gdy jej krzywizna jest zbyt stroma, przez co zbyt ściśle przylega do powierzchni oka. Obie te sytuacje mogą powodować poważne zaburzenia w fizjologii powierzchni oka i prowadzić do szeregu nieprzyjemnych dolegliwości, które użytkownik nierzadko przypisuje zupełnie innym przyczynom.
Objawy, które mogą świadczyć o za małej soczewce
Osoba nosząca za małe soczewki często odczuwa uczucie ciała obcego w oku, pieczenie, szczypanie, nadmierne łzawienie lub przeciwnie – suchość i drapanie. Może też pojawić się zaczerwienienie spojówek, spadek ostrości widzenia, a czasem także trudności przy zakładaniu lub zdejmowaniu soczewek. Taka soczewka może bowiem zbyt mocno przyssać się do oka, co nie tylko pogarsza komfort, ale również zwiększa ryzyko uszkodzenia powierzchni rogówki podczas manipulowania nią.
Bardzo charakterystycznym objawem, który powinien wzbudzić niepokój, jest uczucie, że soczewka nie porusza się na oku w trakcie mrugania – a powinna. Delikatny ruch soczewki jest fizjologicznie potrzebny, by umożliwić wymianę łez pod jej powierzchnią i naturalne dotlenienie rogówki. Gdy soczewka jest zbyt ciasna, proces ten zostaje zakłócony, a to może mieć bardzo poważne konsekwencje.
Dlaczego za małe soczewki są niebezpieczne?
Długotrwałe noszenie źle dopasowanych soczewek kontaktowych, zwłaszcza takich, które są zbyt małe, prowadzi do szeregu powikłań. Jednym z najczęstszych i najgroźniejszych jest niedotlenienie rogówki. W normalnych warunkach rogówka pobiera tlen bezpośrednio z powietrza, rozpuszczonego w filmie łzowym. Gdy soczewka zbyt ściśle przylega do jej powierzchni, zaburza naturalny przepływ łez i utrudnia dostęp tlenu. W konsekwencji może dojść do obrzęku rogówki, jej zmętnienia, a nawet powstania nowych naczyń krwionośnych, tzw. neowaskularyzacji, które zaburzają przezierność rogówki i mogą trwale pogorszyć jakość widzenia.
Równie niebezpieczne są mechaniczne uszkodzenia nabłonka rogówki, wynikające z nadmiernego tarcia soczewki. Mikrourazy powierzchni oka zwiększają podatność na infekcje oczu - bakteryjne, grzybicze i wirusowe, a te, jeśli nie zostaną szybko rozpoznane i leczone, mogą prowadzić do trwałego uszczerbku na zdrowiu.
Dobór soczewek - jak specjalista rozpoznaje, że soczewki są za małe?
Dobór soczewek kontaktowych nie powinien być decyzją podejmowaną samodzielnie. Nawet jeśli dwa modele soczewek mają identyczną średnicę i krzywiznę bazową, mogą znacząco różnić się materiałem, grubością krawędzi, elastycznością i innymi właściwościami wpływającymi na dopasowanie. Dlatego proces ten powinien być prowadzony przez optometrystę lub okulistę, który dysponuje odpowiednim sprzętem diagnostycznym.
W gabinecie na oko aplikowana jest próbna soczewka kontaktowa, a jej zachowanie oceniane w lampie szczelinowej. Sprawdza się, czy soczewka odpowiednio pokrywa rogówkę, czy jest wystarczająco ruchoma podczas mrugania oraz czy zapewnia stabilność widzenia. Jeśli soczewka okazuje się za ciasna lub za mała – wybierany jest inny model lub inny rozmiar.
>>> Przeczytaj też: za duże soczewki kontaktowe - czy to możliwe?
Dyskomfort w soczewkach - czy oznacza, że są za małe?
Nie każdy dyskomfort oznacza automatycznie, że soczewki są za małe. Czasem przyczyną może być zespół suchego oka, reakcja alergiczna na materiał soczewki lub płyn pielęgnacyjny, a także niewłaściwa technika zakładania i zdejmowania. Dlatego tak ważne jest, by nie ignorować objawów takich jak pieczenie, łzawienie czy zamglenie widzenia – zwłaszcza jeśli pojawiają się nagle, mimo wcześniejszego komfortu.
W takich sytuacjach warto przerwać noszenie soczewek i jak najszybciej udać się do specjalisty. Optometrysta przeprowadzi dokładną analizę sytuacji, wykluczy inne przyczyny dyskomfortu i, jeśli to konieczne, dobierze soczewki o innych parametrach lub innym typie materiału.
Zakup soczewek kontaktowych online – jak dobrać odpowiednie?
Zakupy internetowe to dziś codzienność – wygodne, szybkie i dostępne 24/7, bez konieczności wychodzenia z domu. Dotyczy to również soczewek kontaktowych. Aby jednak taka forma zakupu była bezpieczna i komfortowa dla oczu, warto pamiętać o kilku kluczowych zasadach.
Przede wszystkim, soczewki kontaktowe to produkt medyczny, który powinien być dopasowany indywidualnie przez specjalistę. Dlatego zakupu online należy dokonywać wtedy, gdy masz już dobrane odpowiednie soczewki i znasz swoje parametry: moc, krzywiznę, średnicę, a także markę i model, które są sprawdzone i dobrze tolerowane przez Twoje oczy.
Jeśli planujesz zmianę typu lub marki soczewek zalecamy wcześniejszą konsultację z optometrystą. Nawet drobne różnice w materiałach, konstrukcji czy technologii soczewek mogą wpływać na komfort noszenia.
Bibliografia:
- https://www.reviewofcontactlenses.com/article/rccl1117-one-size-does-not-fit-all
- https://www.jnjvisioncare.ae/sites/default/files/public/ae/documents/soft_contact_lens_fiting.pdf
- https://entokey.com/basics-of-soft-contact-lens-fitting/
Absolwentka Politechniki Wrocławskiej na kierunku Optometria oraz wielu kursów branżowych. Specjalizuje się w badaniu refrakcji wzroku oraz kontaktologii, czyli dobieraniu soczewek kontaktowych miękkich. Od ponad 10 lat pracuje w branży związanej z korekcją wzroku jako optometrysta pracujący w gabinecie. Pomaga pacjentom przeprowadzając badania wad refrakcji, dobierając okulary oraz soczewki kontaktowe.
