Skąd biorą się wady wzroku?

Masz czasem problem z niewyraźnym widzeniem? A może korygujesz swój wzrok za pomocą soczewek kontaktowych lub okularów? Nie jesteś sam – dziś z podobnym problemem zmaga się już ponad ćwierć ludzkości. Na pewno słyszałeś o  najpowszechniejszych wadach wzroku, jednak czy zastanawiałeś się kiedyś, jakie czynniki są odpowiedzialne za ich powstawanie? Czytaj dalej i sprawdź, skąd biorą się wady wzroku, takie jak krótkowzroczność, dalekowzroczność, astygmatyzm i presbiopia.

Spis treści:

• Skąd biorą się wady wzroku i czym są?
• Skąd biorą się wady wzroku? Statystyki
• Skąd biorą się wady wzroku? Biologia
  • Krótkowzroczność
  • Dalekowzroczność
  • Astygmatyzm
  • Presbiopia

Skąd biorą się wady wzroku i czym są?

Aby zrozumieć, skąd biorą się wady wzroku, trzeba najpierw wiedzieć, czym tak naprawdę one są. Oko miarowe, czyli takie, które działa jak należy, jest w stanie postrzegać obraz wyraźnie bez żadnej pomocy z zewnątrz. Jego anatomia pozwala bowiem na precyzyjnie zogniskowanie promieni świetlnych na siatkówce odbierającej bodźce wzrokowe, które następnie są przesyłane do mózgu.

Wada refrakcji ma miejsce wtedy, gdy anatomia oka uniemożliwia mu prawidłowe skupianie wiązek światła na siatkówce. Są one wówczas ogniskowane za nią, przed nią, lub są na niej niewłaściwie rozpraszane. A im większy zakres wady, tym bardziej rozmazany jest postrzegany obraz.

Soczewki kontaktowe to metoda korekcji wzroku, która pozwoli Ci całkowicie zapomnieć o swojej wadzie. W naszym sklepie znajdziesz produkty od zaufanych producentów idealne dla siebie – niezależnie od Twojego stylu życia, indywidualnych potrzeb ani tego, jaki jest rodzaj Twojej wady refrakcji.

Skąd biorą się wady wzroku? Statystyki

Na pewno masz znajomych, którzy korzystają z soczewek kontaktowych, lub często widujesz na ulicy osoby z okularami na nosie. Jednak czy zastanawiałeś się ile procent ludzi ma wadę wzroku? Światowa Organizacja Zdrowia oszacowała, że co najmniej 2.2 miliarda osób zmaga się z niewyraźnym widzeniem. To aż 27.5% całej ludzkości!

Oto statystyki dotyczące poszczególnych wad wzroku:

• Krótkowzroczność – miopia jest najpowszechniejszą wadą wzroku, a jej występowanie jest bardzo różne zależnie od branego pod uwagę regionu. Szacuje się, że w Europie może zmagać się z nią od 20% do nawet 50% osób. Krótkowzroczność najczęściej występuje w Azji Wschodniej, zwłaszcza w Korei Południowej, Tajwanie, Chinach i Singapurze – aż 80% mieszkańców tych krajów jest krótkowidzami!
• Dalekowzroczność – szacuje się, że wada wzroku do bliży dotyka od 5% do 10% osób na całym świecie.
• Astygmatyzm – ta wada refrakcji często idzie w parze z krótkowzrocznością i dalekowzrocznością. Zmaga się z nią od 30% do 60% ludzkości.
• Presbiopia – trudno jest stwierdzić dokładny zakres starczowzroczności na świecie, jednak szacuje się, że znaczna większość dorosłych po 45. roku życia zmaga się z nią do pewnego stopnia. Ta wada wzroku jest bowiem związana z naturalnym procesem starzenia organizmu. 

Skąd biorą się wady wzroku? Biologia

Skąd się bierze wada wzroku u dzieci i u dorosłych? Zrozumienie ich przyczyn pomoże Ci rozwiązać tajemnice niewyraźnego widzenia i lepiej zrozumieć swój narząd wzroku. Od genetycznych predyspozycji przekazywanych z pokolenia na pokolenie, po czynniki środowiskowe, które kształtują nasze oczy – oto główne przyczyny wad wzroku.

Krótkowzroczność

O krótkowzroczności mowa, gdy gałka oczna jest zbyt wydłużona, przez co promienie słoneczne skupiają się przed siatkówką. Ta wada wzroku osiągnęła już skalę choroby cywilizacyjnej – jest znacznie powszechniejsza w krajach wysoko rozwiniętych, ponieważ na jej rozwój wpływają głównie czynniki środowiskowe. Kluczową przyczyną krótkowzroczności jest zbyt długa i intensywna praca z bliska w dzieciństwie oraz okresie dojrzewania.

Tyczy się to przede wszystkim czytania, pracy przed komputerem i wielogodzinnego wpatrywania się w ekran telefonu w połączeniu z niedostateczną ilością spędzania czasu na świeżym powietrzu. Właśnie tak ważne jest zachowanie odpowiedniego balansu wykonywania czynności zarówno w bliskiej, jak i dalekiej odległości – zwłaszcza w młodym wieku, gdy narząd wzroku wciąż się rozwija.

Znaczną rolę w rozwoju krótkowzroczności odgrywa również genetyka. Jeśli jedno lub oboje Twoich rodziców zmaga się z tą wadą wzroku, to istnieje znaczne prawdopodobieństwo, że ta wada wzroku rozwinie się również u Ciebie. 

Dalekowzroczność

Nadwzroczność występuje wówczas, gdy gałka oczna jest zbyt krótka – powoduje to skupianie się promieni światła za siatkówką, zamiast bezpośrednio na niej. Jej przyczyną są głównie czynniki środowiskowe. Dalekowzroczność rozwija się zwłaszcza u małych dzieci i ma tendencje do zmniejszania się wraz z rozwojem narządem wzroku.

Czasem problemem jest rozbieżność między działaniem gałek ocznych. Wówczas możemy mieć do czynienia z anizeikonią.

Astygmatyzm

Astygmatyzm występuje, gdy rogówka lub soczewka oka mają nieregularny kształt, który prowadzi do nieprawidłowego rozpraszania wiązek światła na siatkówce. Nieprawidłowości w krzywiźnie oka są najczęściej dziedziczone, a co za tym idzie – występowanie astygmatyzmu w rodzinie zwiększa ryzyko jego wystąpienia.

Presbiopia

Starczowzroczność, czyli presbiopia to wada wzroku, która prędzej czy później dotyka każdą dorosłą osobę. Jest bowiem efektem naturalnego procesu starzenia organizmu, tak samo jak pojawianie się zmarszczek czy siwienie włosów. Jej przyczyną jest zaburzenie akomodacji oka spowodowane przez utratę elastyczności soczewki oka odpowiedzialnej za wyraźne postrzeganie bliży.

Tego procesu nie da się zatrzymać, jednak można go spowolnić! Ważne jest tu przede wszystkim dbanie o wzrok oraz ogólne zdrowie organizmu. Tutaj znajdziesz 8 ćwiczeń na poprawę wzroku, które pomogą Ci naturalnie wzmocnić akomodację oraz zapobiec symptomom zmęczenia oczu.

Wiesz już, skąd biorą się wady wzroku, a tym samym zyskałeś głębsze zrozumienie czynników, które kształtują ludzkie oczy. Od genetyki, przez środowisko, po naturalne zmiany zachodzące z wiekiem – narząd wzroku jest niezwykle skomplikowanym mechanizmem, który wchodzi reakcję z wieloma czynnikami. Doceń więc ciężką pracę swoich oczu i dbaj o ich zdrowie przez całe życie!

Bibliografia:

Hassan Hashemi, Akbar Fotouhi, Abbasali Yekta, Reza Pakzad, Hadi Ostadimoghaddam, and Mehdi Khabazkhoob, Global and regional estimates of prevalence of refractive errors: Systematic review and meta-analysis, 2018

World Health Organization, Blindness and vision impairment, 2022

Ministry of Health Singapore, Myopia Capital of the World, 2019

Pelsin Demir, Karthikeyan Baskaran, Baskar Theagarayan, Peter Gierow, Padmaja Sankaridurg, Antonio Filipe Macedo, Refractive error, axial length, environmental and hereditary factors associated with myopia in Swedish children, 2021

Elise N. Harb, Christine F. Wildsoet, Origins of Refractive Errors: Environmental and Genetic Factors, 2019